Επικοινωνία για πρόσβαση στο Κατάστημα:
Kινητό: +30 697 276 5099 (Πρόεδρος Κοινότητας Αλαγονίας)
Email: kalagonias(παπάκι)gmail.com
Facebook Κοινότητας: facebook.com/kalagonias/
Facebook Δημιουργικών Εθελοντών
Το Δημόσιο Κατάστημα Ανταλλαγής είναι η πρώτη δημόσια δομή Καταστήματος Ανταλλαγής της χώρας, κατόπιν ομόφωνης απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου Δήμου Καλαμάτας (5/3/2021).
Το εγκεκριμένο πλαίσιο Ίδρυσης και ο Κανονισμός του είναι στη διάθεση όλων, όχι μόνο για την ενημέρωσή τους, αλλά προκειμένου, όποιος επιθυμεί να πραγματοποιήσει την ίδια ενέργεια αυξάνοντας την φροντίδα όλων μας για ένα βιώσιμο αειφορικό πολιτισμό που σέβεται το περιβάλλον.
Καταστατικό Ίδρυσης και λειτουργίας
Δημοσίου Καταστήματος Ανταλλαγής
Κοινότητας Ανταλλαγής
1. Γενικά Στοιχεία
1.1. Στην Κοινότητα Αλαγονίας του Δήμου Καλαμάτας ιδρύεται δομή με τον τίτλο «Δημόσιο Κατάστημα Ανταλλαγής» (στο εξής «κατάστημα») και στην Αγγλική «Public Swap Shop» Κοινότητας Αλαγονίας.
1.2. Σκοπός του Καταστήματος είναι η μη εγχειρήματη απόθεση και παραλαβή κάθε μορφής οικιακών ειδών σε καλή κατάσταση ώστε να επαναχρησιμοποιηθούν σε «δεύτερο χέρι», κατά την κοινή έκφραση, με σκοπό την έκφραση της αλληλεγγύης και της φροντίδας για το περιβάλλον από τους πολίτες.
1.3. Το Κατάστημα στεγάζεται με μέριμνα της Κοινότητας Αλαγονίας στο κτήριο της Κοινότητας και λειτουργεί υπό την εποπτεία του Προέδρου της Κοινότητας, με ευθύνη και δημιουργική εθελοντική μέριμνα των πολιτών, κατόπιν συνεννοήσεως με τον Πρόεδρο της Κοινότητας. Απευθύνεται σε κάθε πολίτη.
1.4. Καθένας μπορεί να παραδώσει ό,τι επιθυμεί. Η παραλαβή αντικειμένων δεν προϋποθέτει ταυτόχρονη ανταλλαγή. Ακολουθούν ειδικότερες καταστατικά στοιχεία ίδρυσης και λειτουργίας του, τα οποία υποβάλλονται προς έγκριση από τις αρχές του Δήμου Καλαμάτας.
2. Φιλοσοφία
2.1. Το εγχείρημα του Καταστήματος ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2019, ως ένα «παζάρι ανταλλαγής» διοργανωμένο από τον Πολιτιστικό Σύλλογο Αλαγονίας κατά τη διάρκεια της «Γιορτής της Πατάτας» της Αλαγονίας. Μετά την θερμή υποδοχή του από τους κατοίκους της Αλαγονίας και τους πολίτες της Καλαμάτας, λειτούργησε ξανά σε σταθερή βάση και ως κατάστημα «SwapShop: Παναλαγονιακό Παζάρι Ανταλλαγής και Αλληλεγγύης».
2.2. Το κατάστημα, στη μορφή του αυτή γεννήθηκε από μια πρωτοβουλία κατοίκων της Αλαγονίας, τον Αύγουστο του 2019, οι οποίοι ως ευαισθητοποιημένοι πολίτες παρατηρούσαν δύο ταυτόχρονα γεγονότα: Αφενός την τεράστια ποσότητα απορριμμάτων που παρήγαγε το χωριό (για να απορριφθούν τελικά στη Μαραθόλακκα), αφετέρου στην αδυναμία πρόσβασης ατόμων σε πράγματα που πετιούνται ενώ θα μπορούσαν να επαναχρησιμοποιηθούν. Ήταν σαφές ότι υπήρχε ένα χάσμα στον τρόπο διαχείρισης πόρων και υλικών, το οποίο έπρεπε να γεφυρωθεί.
2.3. Έτσι, το Κατάστημα είναι μια προσπάθεια ώστε αυτό το υποβαθμιστικό σπειροειδές μοντέλο παραγωγής-κατανάλωσης-σπατάλης να μετατραπεί σε ένα πιο βιώσιμο μοντέλο «κυκλικής» οικονομίας. Σε άχρηστα για κάποιον αντικείμενα δίνεται μέσω ενός άλλου μια δεύτερη ζωή (και επιπλέον δεν γίνονται σκουπίδια και σπατάλη). Παράλληλα δεν αγοράζονται νέα αντικείμενα που θα μετατραπούν κι αυτά σε νέα απορρίμματα με την πρώτη απόρριψή τους.
2.4. Ελαττωματικά αντικείμενα αντί να πεταχτούν θα μπορούσαν να επισκευαστούν (κατά κανόνα από έναν τοπικό μάστορα) και να επαναχρησιμοποιηθούν. Στη φιλοσοφία αυτή, σε κάθε νέο αντικείμενο που παραγγέλνουμε θα πρέπει να δίνεται έμφαση στην ποιότητα, τη διάρκεια ζωής και την ικανότητα να επισκευαστεί αν χρειαστεί.
2.5. Όμως, το κατάστημα εκτός από τον οικολογικό του χαρακτήρα έχει και μια κοινωνική διάσταση. Αρχικός σκοπός του εγχειρήματος αυτού ήταν να υποστηρίξει τις ανάγκες της κοινότητας, διευκολύνοντας τις προσπάθειες των ίδιων των ανθρώπων να βοηθήσουν ο ένας τον άλλο. Οι κάτοικοι του χωριού έχουν μακρά ιστορία αλληλοβοήθειας. Το κατάστημα είναι ένας μηχανισμός που αποσκοπεί στη διατήρηση και ενίσχυση αυτής της παράδοσης.
3. Γενικοί κανόνες λειτουργίας
3.1. Οι βασικοί κανόνες λειτουργίας του καταστήματος, όπως αυτοί γίνονται γνωστοί στους επισκέπτες έχουν ως εξής (η αναφορά γίνεται σε δεύτερο πληθυντικό πρόσωπο προς το κοινό):
3.1.1. Σχετικά με την κοινωνική προσφορά του κοινού
α) Πάρετε οτιδήποτε χρειάζεστε και προσφέρετε ό,τι μπορείτε.
β) Δεν είναι απαραίτητο να δώσετε κάτι προκειμένου να πάρετε κάτι. Μπορείτε να συνεισφέρετε ανάλογα με τις δυνατότητές σας αυτή τη στιγμή και μόνο εφ’ όσον είναι δυνατόν. Μπορείτε να συνεισφέρετε με αντικείμενα που δεν χρειάζεστε πλέον ή να προσφέρετε δημιουργικό εθελοντικό έργο.
3.1.2. Σχετικά με τη χρήση της δομής από το κοινό
α) Αφήστε τα πράγματα όπως τα βρήκατε.
β) Εάν μετακινήσετε ένα αντικείμενο, τοποθετήστε το ξανά στη θέση του.
γ) Το κατάστημα υποστηρίζεται από όλους, ωστόσο λειτουργεί από μερικούς δημιουργικούς εθελοντές. Σεβαστείτε τις προσπάθειές τους για τη διατήρηση του χώρου οργανωμένου και λειτουργικού για όλους.
3.1.3. Σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα των συμμετεχόντων
α) Η Κοινότητα Αλαγονίας, το κατάστημα και οι δημιουργικοί εθελοντές σέβονται όλα τα προσωπικά δεδομένα των συμμετεχόντων σε όλες τις μορφές συμμετοχής στο κατάστημα (παραλαβή υλικού, παράδοση υλικού, παροχή εργασίας).
β) Κατά τη λειτουργία της δομής τηρείται ανωνυμία μέσα από ειδικά διαμορφωμένες διαδικασίες (π.χ. ιδιωτικότητα στα σημεία παραλαβής – παράδοσης κ.λπ.).
3.1.4. Προοπτικές συμμετοχής του κοινού
α) Συμμετέχετε ενεργά! Υπάρχουν πάντα περιθώρια βελτίωσης. Εάν έχετε μια πρόταση για το πώς το Κατάστημα μπορεί να υποστηρίξει καλύτερα εσάς και την κοινότητα, κάντε τη φωνή σας να ακουστεί, κάντε την ιδέα σας πράξη! Αυτός ο χώρος μπορεί να είναι τόσο όμορφος και χρήσιμος όσο οι άνθρωποι που συμμετέχουν τον κάνουν να είναι!
3.2. Η Κοινότητα Αλαγονίας διαθέτει το χώρο και μεριμνά ώστε το υλικό να παραμένει ασφαλές και διαθέσιμο κατά τις ώρες και τις ημέρες λειτουργίας του καταστήματος όλο το χρόνο.
3.3. Η παράδοση του υλικού στο κατάστημα προϋποθέτει πως ο πάροχος αποδέχεται ότι:
α) Το υλικό που παραδίδεται είναι κατάλληλα καθαρισμένο (ανάλογα τον τύπο που υλικού).
β) Το υλικό που παραδίδεται είναι σε καλή κατάσταση, λειτουργικό και ασφαλές (ανάλογα τον τύπο του υλικού).
γ) Το υλικό που παραδίδεται περιέρχεται στην κυριότητα του καταστήματος και εφ’ όσον εκτεθεί στο χώρο είναι διαθέσιμο για κάθε ενδιαφερόμενο να το παραλάβει.
3.4. Η παραλαβή υλικού από το κατάστημα προϋποθέτει ότι ο παραλαβών αποδέχεται ότι:
α) Το υλικό διατίθεται αυστηρά για προσωπική και οικιακή χρήση και καμίας μορφής εκμετάλλευση του υλικού που οδηγεί σε άλλες απολαβές πέραν της άμεσης χρήσης δεν πρέπει να συμβεί.
β) Ο παραλαβών αποδέχεται τα οφέλη της επαναχρησιμοποίησης και της προστασίας του περιβάλλοντος μέσα από την επαναχρησιμοποίηση και την κυκλική διαχείριση των υλικών. Επαφίεται στην προσωπική του τιμή ότι το υλικό αυτό τελικά δε θα καταλήξει σε μη διαχειρίσιμα απορρίμματα που ρυπαίνουν το περιβάλλον.
γ) Ο παραλαβών θα πρέπει να μην παρακωλύει – και αν το επιθυμεί να συμβάλλει – στην στήριξη της ευγενικής ιδέας της ανταλλαγής υλικών στη βάση της κοινωνικής αλληλεγγύης και της διάσωσης του περιβάλλοντος μέσα από τον τρόπο χρήσης του καταστήματος και των υλικών του.
δ) Η μη τήρηση των ανωτέρω τριών παραγράφων παρακωλύει την ομαλή λειτουργία του καταστήματος και παρεμποδίζει τις προσπάθειες των εμπλεκόμενων φορέων και ατόμων, γι’ αυτό και δεν συνάδει με την δυνατότητα παραλαβής υλικού από το κατάστημα.
3.5. Η Κοινότητα Αλαγονίας και οι δημιουργικοί εθελοντές που διαχειρίζονται και υποστηρίζουν το κατάστημα δύνανται να θέσουν όρους σχετικά με την ποσότητα και το είδος του υλικού που διατίθεται ανά άτομο, εφ’ όσον αυτό κριθεί αναγκαίο προκειμένου να υπάρχει καλύτερη και με κοινωνικό χαρακτήρα κατανομή του υλικού στο κοινό. Είναι σημαντικό να υπάρχει διαθεσιμότητα από όσο το δυνατόν περισσότερα είδη καθ΄ όλη τη διάρκεια λειτουργίας του καταστήματος και να εξυπηρετείται όσο το δυνατόν μεγαλύτερος αριθμός κοινού.
3.6. Το κατάστημα δέχεται δωρεές από φορείς για οποιοδήποτε σχετικό χρησιμοποιημένο υλικό, το οποίο δεν είναι πλέον χρήσιμο στο φορέα, με την προϋπόθεση πως δεν γίνεται καμίας μορφής διαφήμιση ή προωθητική ενέργεια ή άλλη δραστηριότητα που υπερβαίνει την απλή προσφορά υλικού για επαναχρησιμοποίηση.
3.7. Το κατάστημα δύναται να κάνει δωρεές κατόπιν κοινής απόφασης των συμμετεχόντων δημιουργικών εθελοντών και του Προέδρου της Κοινότητας Αλαγονίας, όταν αυτές κρίνεται πως έχουν ύψιστη κοινωνική σημασία και βαθμό αλληλεγγύης σε πρόσωπα που χρήζουν υποστήριξης των δημοσίων δομών λόγω υπαγωγής σε ευπαθείς κοινωνικής ομάδες.
3.8. Το κατάστημα, διατηρώντας συνολικά και ολιστικά το πνεύμα της διάσωσης του περιβάλλοντος μέσα από την ορθή διαχείριση των πόρων, κατασκευάζεται και ως υποδομή με όσο το δυνατόν επαναχρησιμοποιούμενα υλικά, με επίπλωση, ράφια, χώρους αποθήκευσης κ.λπ. που προκύπτουν όσο το δυνατόν από υλικά που παραμένουν στον κύκλο χρήσης των υλικών και δεν αχρηστεύονται.
4. Επιλογικά – Προοπτικές
4.1. Η δομή αυτή του Καταστήματος είναι μια καινούργια μορφή Δημόσιας Δομής, χωρίς ιστορικό προηγούμενο, γι’ αυτό η Κοινότητα Αλαγονίας και οι συμμετέχοντες δημιουργικοί εθελοντές δύνανται να ερευνούν τα καινούργια δεδομένα της προσπάθειας αυτής, να βρίσκουν λύσεις μέσα από τους κατάλληλους κανονισμούς και τις ρυθμίσεις που θα επιλύουν τα προβλήματα αυτά και τελικά να οδηγούνται στην τεχνογνωσία λειτουργίας του καταστήματος.
4.2. Η τεχνογνωσία αυτή είναι διαθέσιμη σε κάθε ενδιαφερόμενο φορέα που επιθυμεί να δημιουργήσει μια σχετική δομή «Δημόσιο Κατάστημα Ανταλλαγής».
4.3. Το παρόν Καταστατικό Ίδρυσης και λειτουργίας του Καταστήματος, θα πρέπει να αναδιαμορφώνεται σύμφωνα με τις ανάγκες και τις εξελίξεις ώστε η δομή να καθίσταται πάντα λειτουργική και αποτελεσματική και ει δυνατόν να εξελίσσεται σε ακόμη καλύτερες και αποτελεσματικότερες μορφές δημόσιας δομής ή δημοσίων δομών ώστε οι αξίες που την ενέπνευσαν και την έκαναν πράξη να υπηρετούνται διαρκώς προς όφελος της κοινωνίας και του περιβάλλοντος.